Edelstenen | Gemmologie

Gemmologie of edelsteenkunde is de wetenschap die edel- en sierstenen bestudeert. De term halfedelstenen is foutief en bovendien misleidend: diamant, robijn, saffier en smaragd werden vroeger als edelstenen aanzien, terwijl alle andere edelstenen halfedelstenen werden genoemd. Sommige van die zogenaamde halfedelstenen zijn echter waardevoller dan deze vier.

Het vakgebied van de gemmoloog is echter veel breder. Ook synthetische en kunstmatige materialen die als siersteen zouden kunnen worden gebruikt, behoren tot het studiegebied. Bovendien is het zo dat vele natuurlijke (en zelfs synthetische en kunstmatige materialen) qua kleur en zuiverheid worden behandeld om ze op natuurlijke stenen van topkwaliteit te laten lijken.

Ondermeer door deze ontwikkeling, die in recente jaren een enorme evolutie heeft doorgemaakt, is het vakgebied erg onderworpen aan doorgedreven veranderingen. Tegenwoordig maken niet-destructieve analytische technieken een essentieel deel uit van het instrumentarium. Een gemmoloog wordt verondersteld interdisciplinair te kunnen werken, over de grenzen van de geologie, chemie en data-analyse heen.

Robijn (NTE) - Mogok, Myanmar

Een typisch insluitselbeeld in een robijn gevormd in een marmer, Mogok, Myanmar (Birma) (Foto: E. Aelbrecht)

Insluitsels en groeikarakteristieken in edelstenen vertellen ons niet enkel alles over het feit of de steen in kwestie dan wel natuurlijk, synthetisch of kunstmatig is; vaak verkrijgen we uit zo'n insluitselbeeld informatie over de specifieke omgeving in dewelke een edelsteen is gegroeid en of de steen in kwestie al dan niet werd behandeld om zijn uiterlijk te verbeteren.

Als voorbeeld ziet U de insluitsels (onder andere titaniet en calciet) in een onbehandelde robijn uit Mogok, Myanmar (beeldbreedte: 2,39 mm).